Jaarlijks legt accountskantoor BDO alle gemeenten langs de financiële meetlat. De gemeente Bergen op Zoom scoort een 7,1. Vorig jaar was dit nog een zesje. Opnieuw een verbetering waar onze wethouder Joost Pals (financiën) trots op is.
De meetlat van BDO bestaat uit 5 indicatoren. Dezelfde indicatoren die ook de provincies gebruiken in hun toezicht op de gemeenten. Daarnaast kijkt BDO naar de verwachte inkomsten en uitgaven in de komende vijf jaar. Overigens heeft de gemeente Bergen op Zoom geen binding met BDO; onze eigen accountant is Baker Tilly.
Indicator 1: schuldenlast
Jaren geleden was het anders, maar inmiddels zijn de gemeentelijke schulden fors afgelost. Bergen op Zoom scoort zelfs in de meest veilige categorie qua schuldenlast. De schuldquote van Bergen op Zoom is in de meest recente jaarrekening 54,6% (dat is beter dan de 60,2% van vorig jaar).
Indicator 2: solvabiliteit
Dit zegt hoeveel van je bezittingen van jezelf zijn en hoeveel ‘van de bank’. In tegenstelling tot wat velen denken zat hier nog het financiële probleem van Bergen op Zoom - en dus niet bij de schuldenlast. Vorig jaar scoorde Bergen op Zoom nog in de minst veilige categorie qua solvabiliteit. Dit jaar verbetert de solvabiliteit naar de neutrale categorie. De solvabiliteit van Bergen op Zoom is 22,0% (dat is beter dan de 17,0% van vorig jaar).
Indicator 3: grondexploitatie
De indicator grondexploitatie zet de omvang van bouwgrondexploitaties af tegen de inkomsten die de gemeente in een jaar heeft. Het zegt daarmee iets over de risico’s die een gemeente loopt met de bouwprojecten. Jaren geleden was dat voor Bergen op Zoom veel te risicovol, maar dat ligt achter ons. Bergen op Zoom scoort al een aantal jaren in de meest veilige categorie. De indicator grondexploitatie van Bergen op Zoom is 6,5% (vorig jaar 6,3%).
Indicator 4: belastingcapaciteit
Deze indicator geeft aan hoe de belastingtarieven zich verhouden tot het landelijk gemiddelde. Die liggen in Bergen op Zoom nog hoger dan in andere gemeenten, maar ook deze indicator verbetert. Langzaam, maar het verbetert wel. Voor nu zit Bergen op Zoom hier in de minst veilige categorie. De belastingcapaciteit van Bergen op Zoom is 106,3% (vorig jaar 106,5%).
Indicator 5: structurele exploitatieruimte
De structurele exploitatieruimte geeft aan of de inkomsten en uitgavenv an een gemeente in balans zijn. Dat is in Bergen op Zoom het geval. Sterker, we hebben de afgelopen jaren telkens begroot met een overschot van 3 miljoen euro. Daarom scoort Bergen op Zoom ook op dit punt in de meest veilige categorie. De indicator structurele exploitatieruimte van Bergen op Zoom is 1,7% (vorig jaar 5,7%).
Een kanttekening is wel dat er nog een oplossing moet komen om ook de laatste restanten van het ‘ravijnjaar’ weg te werken. Daar gaan we dit jaar verder mee aan de slag. Maar voor nu betekent het dat BDO punten in mindering brengt. Daarom scoort Bergen op Zoom overall een 7,1 in plaats van een 8,3 (zonder ‘ravijnjaar’).
Zelfde score als Steenbergen en Breda
Ter vergelijking, onze buren in Roosendaal en Woensdrecht halen een acht. De gemeenten Steenbergen en Breda halen net als Bergen op Zoom ook een zeven. In de groep van gemeenten met 50.000 tot 100.000 inwoners zit Bergen op Zoom in de middenmoot: plek 27 van de 63. Vorig jaar was dit nog plek 47.
Achterover leunen?
Zijn daarmee alle schaapjes op het droge en hoeven we niets meer te doen? Nee. We hoeven niet te somberen. Bergen op Zoom is inmiddels hersteld naar een gewone, gemiddelde gemeente qua financiën. Maar er is zeker nog werk aan de winkel. In de eerste plaats: de restanten van het ravijnjaar oplossen. Maar ook het inhalen van achterstallig onderhoud (bijvoorbeeld onderhoud van de wegen) zal de komende jaren echt nog een flinke klus zijn. Dus financiële discipline blijft nodig.
Joost Pals, 25 januari 2025
