Raadslid Joost Pals schrijft in een column bij KijkopBergenopZoom over het financiële wel en wee van de gemeente Bergen op Zoom. Deze keer licht hij toe hoe de gemeente kan bezuinigen vanuit een rangschikking.
Column
Financiën kunnen dan niet altijd een sexy onderwerp zijn, de afgelopen weken is er in de gemeenteraad scherp en uitgebreid gedebatteerd over de bezuinigingsmaatregelen. Logisch, want het gaat over verdelingsvraagstukken. De kern van de politiek.
Nu ging het over bijsturing om het jaar 2020 niet helemaal uit de hand te laten lopen. De volgende horde is de begroting 2021 die in oktober/november besproken wordt. Dan gaat het om de uitwerking van het focusakkoord.
Dat akkoord geeft op hoofdlijnen al een verdeling van de bezuinigingen per thema. Zo'n 5 miljoen op het sociaal domein. 5 miljoen op economie, cultuur en sport. En dan nog eens bij elkaar 5 miljoen op de andere onderwerpen. Van die bij elkaar bijna 15 miljoen komt een flink deel terecht bij bezuinigingen op personeel.
Wat goed zou zijn, is het maken van rangorde. Waar bezuinig je het eerste op. Wat is het laatste wat ter discussie komt te staan. En wat zit daar tussenin. Vergelijk het met de Piramide van Maslow, een rangschikking van de universele behoefte van de mens.
In de afgelopen jaren heeft de gemeente al flink bezuinigd op het onderhoud van de openbare ruimte. Dat was een maatregel die genomen werd na het debacle met Bergse Haven. De resultaten kunnen we allemaal zien. Het is minder opgeruimd. Het groen is versoberd. Het gras staat hoger. Niet prettig, je zou het liever anders willen, maar niet de meest pijnlijke maatregel. Overigens, zwerfvuil begint natuurlijk bij de aso's die het op straat gooien.
Het andere eind van het spectrum qua rangorde betreft de sociale voorzieningen. Natuurlijk, het is nuttig om altijd te kijken of die doelen met meer efficiency en effectiviteit bereikt kunnen worden. Maar het is belangrijk om de eigen kracht van mensen te blijven vergroten, met een goed vangnet voor wie dat nodig is. Om als volwaardig individu mee te kunnen doen aan de samenleving. De PvdA deed afgelopen week een goed voorstel dat die principes benadrukt. Niet alle fracties steunden dit voorstel. Mijn eigen fractie wel. Sociaal beleid moet niet gaan over links of rechts.
Iets anders is het "verduurzamen" van sporthal Tuinwijk. Dus niet het reguliere onderhoud, maar het gebouw energiezuiniger maken. Nuttig, absoluut, maar als je het geld niet hebt en keuzes moet maken, is dit wel iets om te heroverwegen. Dat is ook gebeurd.
Omgekeerd zou het niet goed zijn om het financiële tekort te verhelpen door de belastingen fors te verhogen. Want dáár is de financiële problematiek niet ontstaan. De schuldenlast is er niet gekomen, omdat de lokale belastingen zo laag zijn in Bergen op Zoom. Integendeel. Weliswaar is Bergen op Zoom niet meer de duurste gemeente van Brabant, maar hoog zijn de belastingen nog altijd wel.
De tekorten zijn vooral ontstaan aan de uitgavenkant. Door op de grote voet te leven. Eén van de eerste maatregelen om te nemen is dan ook om te bezuinigen op de personele lasten. Bergen op Zoom heeft een dure interne organisatie. Dat blijkt uit allerlei onderzoeken. Evenals de omvangrijke overhead door een groot aantal leidinggevenden. Daarop bezuinigen is niet leuk voor de ambtenaren die het raakt en je moet het ook zeker zorgvuldig doen, maar vanuit een rangorde zoals de Piramide van Maslow staat dit wel vooraan.
(Deze column is eerder geplaatst op www.kijkopbergenopzoom.nl)