Lokaal Realisme wil dat de gemeente stopt met nieuwe initiatieven voor windmolens. Ook zijn we tegen de dreiging van waterstoffabrieken, onrealistische warmtenetten en een ongelimiteerde ‘solidariteit’ met Moerdijk, wat nu in een regionaal document wordt voorgesteld. Onze raadsleden Rian Govers en Maarten van ‘t Hof kaarten dit aan bij de gemeente.
Brief
Aan het College van B & W
Postbus 35
4600 AA Bergen op Zoom
Halsteren, 9 februari 2025
Betreft: zorgen over regionale ambities met duurzame energie
Geacht College,
Lokaal Realisme maakt zich zorgen over de ontwikkelingen op het vlak van duurzame energie in West-Brabant. In 2021 was er al een ambitieus plan (RES) waarin Bergen op Zoom een ambitie uitsprak die nog hoger was dan het bereiken van de regionale doelstellingen. Nu staan we op de drempel van een vervolg hierop (RPE) waarin het vestigen van waterstoffabrieken, onderzoek naar onrealistische warmtenetten en ongelimiteerde ’solidariteit’ met Moerdijk dreigen.
In deze brief zetten wij onze visie en onze zorgen over dit onderwerp uiteen.
In februari 2021 presenteerde de regio West-Brabant de RES (Regionale Energie Strategie) met ambities tot 2030. Inmiddels is er een Regionaal Plan Energiesysteem (RPE) in voorbereiding. Dat laatste kan worden gezien als een vervolg op de RES. De conceptversie van dit RPE is al door (onder andere) de gemeente Roosendaal gepubliceerd. We gaan ervan uit dat u ons op korte termijn eveneens een voorstel zult aanbieden gericht op het formuleren van wensen en bedenkingen.
Stoppen met initiatieven voor windmolens
In het raadsvoorstel RVB20-0024 uit mei 2020 werd een extra bod gedaan voor 47 GWh aan zonne-energie en 48 GWh aan windenergie binnen Bergen op Zoom. Destijds hebben we al kritische kanttekeningen geplaatst bij die extra ambitie en uiteindelijk ook tegen het raadsvoorstel gestemd.
We constateren dat de regionale doelstellingen, waaronder het opwekken van 2,2 TWh duurzame energie gehaald gaan worden. Ook zonder de initiatieven in onze gemeente die nog in de pijplijn zitten.
Lokaal Realisme vindt dat, nu de RES-doelen behaald worden, deze extra projecten in Bergen op Zoom niet meer nodig zijn. We pleiten ervoor om af te zien van verdere windmolen initiatieven binnen onze gemeente, hooguit met uitzondering van het reeds lopende RWE-initiatief aan de Bandijk, omwille van de bestuurlijke continuïteit.
Daarnaast zijn wij verontrust over de recente uitspraken van minister Hermans, die stelt dat er geen strengere afstandsnormen komen voor windmolens. Dit betekent dat er geen extra bescherming komt voor inwoners van onze gemeente. Dit is voor ons een aanvullend argument dat we in Bergen op Zoom niet zelf de deur moeten openzetten voor extra windmolens.
Vraag: Is het College bereid om af te zien van de verdere realisatie van windmolen initiatieven binnen Bergen op Zoom, ook gezien de schaarse gronden en het reeds behaalde RES-doel? Hoe beoordeelt het College daarnaast het standpunt van minister Hermans en welke stappen onderneemt Bergen op Zoom om voldoende afstand en bescherming van haar inwoners te waarborgen?
Waterstoffabrieken binnen onze gemeente
Lokaal Realisme erkent het belang van waterstof in de energietransitie, maar wij vinden dat de gemeente zich moet richten op aansluiting bij bestaande waterstofinfrastructuur, zoals de buisleidingenstraat tussen Moerdijk en Antwerpen, in plaats van eigen waterstoffabrieken te realiseren op schaarse gronden. Bergen op Zoom heeft hierbij immers een groot voordeel: de buisleidingenstraat loopt direct over ons grondgebied, wat het mogelijk en kansrijk maakt om onze bedrijventerreinen te koppelen aan het nationale netwerk voor waterstof. Dit biedt de mogelijkheid om op een efficiënte manier duurzame waterstof beschikbaar te maken voor onze bedrijven, zonder onnodige ruimte in te nemen voor grootschalige waterstoffabrieken.
Vraag: Is het College bereid om te garanderen dat er geen waterstoffabrieken binnen Bergen op Zoom komen, maar enkel aansluiting wordt gezocht op het nationale netwerk voor waterstof?
Bovenlokale warmtenetten: niet realistisch
Het RPE spreekt over bovenlokale warmtenetten, terwijl de praktijk laat zien dat het rendement van dergelijke netten sterk afneemt naarmate de afstand groter wordt. Dit is een basaal natuurkundig principe: hoe verder warmte getransporteerd moet worden, hoe meer energie verloren gaat. Zelfs op lokale schaal is het al een uitdaging om een warmtenet met een zinvol bruikbaar rendement te realiseren, laat staan wanneer de afstanden verder worden vergroot bij bovenlokale netwerken. Dit maakt grootschalige bovenlokale warmtenetten niet alleen inefficiënt, maar ook een verspilling van middelen.
Vraag: Is het College het met ons eens dat bovenlokale warmtenetten geen realistische oplossing vormen, en is het bereid zich hiervoor niet in te zetten en geen onderzoeksuren hieraan te besteden?
Reikwijdte van de solidariteitsverklaring met Moerdijk
In het RPE wordt een solidariteitsprincipe genoemd ten aanzien van Moerdijk. Lokaal Realisme erkent het belang van samenwerking. Ook zien we waardevolle bedrijvigheid als een bespreekbaar onderwerp om dit in onze gemeente te huisvesten. Echter, wij zien een groot risico dat deze brede en ongelimiteerde solidariteitsverklaring leidt tot ongewenste ontwikkelingen. Wij willen niet de deur openzetten voor initiatieven die een negatieve impact hebben op onze leefomgeving of die ten koste gaan van de kwaliteit van onze bedrijventerreinen.
Vraag: Kan het College toelichten wat de solidariteit met Moerdijk concreet inhoudt en waar de grenzen liggen voor Bergen op Zoom? Kan het College garanderen dat deze samenwerking niet leidt tot onwenselijke ontwikkelingen en dat alleen waardevolle bedrijvigheid in onze gemeente wordt gehuisvest? Ook stellen we de vraag of de democratische legitimiteit met deze vrijbrief niet in het gedrang komt, oftewel hoe de gemeenteraad nog grip kan hebben bij het wel of niet toestaan van concrete initiatieven en ontwikkelingen?
Wij zien uw antwoorden op onze vragen, die we stellen onder verwijzing naar artikel 34 van het Reglement van Orde, met belangstelling tegemoet.
Met vriendelijke groet,
Maarten van ‘t Hof, raadslid
Rian Govers - Gabriëls, raadslid
