Ombudswerk: opkomen voor inwoners

Inwoners komen in de knel door fouten van de gemeente. Julien Voets komt voor hen op. Hij schrijft erover in de rubriek "Ombudswerk". Deze keer over de dienst­baar­heid van de gemeente. Die moet echt verbeteren.

Toename aan wanprestaties

Afgelopen week schreven Joost Pals en ik een gepeperde brief aan het college. Over de aanpak van de gemeente bij het verlenen van toe­stemming aan café De Kaai voor het egaliseren van het trottoir. De wijze waarop dit verliep, getuigt niet van een redelijke houding richting onder­nemers, die al meer dan voldoende gebukt gaan onder de beperkende corona­maatregelen. Helaas is dit niet het enige voorbeeld van procedurele wanprestaties bij de gemeente.

'Groningse' praktijken in Auvergnepolder

Een ander treurig voorbeeld dat behoorlijk de wenkbrauwen deed en doet fronsen, is het door palen gestutte huis in de Auvergnepolder. De eigenaar van deze woning strijdt al jaren tegen de gemeente en omgevingsdienst. De menselijke maat is hier volledig zoek. Volgens de gemeente bestaat de woning aan de Slikken­burgse­weg 8 op papier niet en daarom hebben dieren als mussen en vleermuizen er vrij spel. Het pand staat steeds verder op instorten.

Wethouder Jacobs (Ruimtelijke Ordening) heeft in een reactie gesteld dat de kwestie voor hem prioriteit heeft, maar kijkt vooralsnog niet om naar de eigenaar. Hij wil namelijk wachten op het oordeel van de omgevingsdienst. Er zijn al jaren overheen gegaan maar blijkbaar was dat on­voldoende om het huiswerk van de eigenaar te beoordelen. Ondertussen speelt zich een soort Gronings verhaal af in de Auvergnepolder. Is dit een betrouwbare vorm van bestuur?

Slappe knieën

De gang van zaken tot nu toe geeft niet de indruk dat er op korte termijn werkelijk wat verandert voor de eigenaar en zijn pand. Hij zit vast in een vastgeroest systeem. Iets waar veel meer in­woners en ondernemers tegenaan lopen. Het is schrijnend om te moeten constateren dat zowel op afdelingsniveau (Vergunningen) als op college-niveau (wethouders) sprake is van slappe knieën.

Het is hoog tijd dat er een andere mentaliteit ontstaat. Van gezamenlijk de schouders eronder zetten en actief meewerken aan oplossingen in plaats van problemen creëren of in stand houden. Het verschuilen achter procedures en wegkijken naar andere instanties zoals een omgevingsdienst moet klaar zijn. Daarmee wordt er niets opgelost en helaas is het zo bijna de gehele college-termijn verlopen. Dat moet anders! Zowel bestuurders als de gemeentelijke organisatie dienen de ver­antwoording te voelen om inwoners en onder­nemers zo goed mogelijk te helpen.

Hoe verder?

Het begint bij het toegeven van gemaakte menselijke fouten. Natuurlijk gevolgd door de intentie dat je er écht samen aan uit wil komen. De oplossing is vervolgens actieve bemiddeling. Ga naar inwoners en ondernemers toe die op dit moment de dupe zijn van dit systeem en kijk naar mogelijkheden. In dit geval, wanneer de voor­beelden uit de hand zijn gelopen, doe je er verstandig aan als wethouder ook persoonlijke betrokkenheid te tonen. Laat zien dat je ver­betering belangrijk vindt en dat je niet vergeten bent waar het eigenlijk om gaat.

Het is van groot belang dat een gemeente en college betrouwbaar overkomen. Gaat er toch eens iets mis en kom je er intern of met belang­hebbenden niet aan uit, schakel dan een on­af­hankelijke bemiddelaar in. Alleen maar kijken of doorverwijzen naar andere partijen zoals een omgevingsdienst lost niets op.

Als onderdeel van een nieuwe aanpak is het inzetten van bemiddeling een prima manier om te voorkomen dat kwesties vastlopen. Het voorkomt bovendien dat de situatie verder escaleert, bijvoorbeeld doordat er te snel wordt ge­hand­haafd door boa's of met dwang­sommen.

Advies aan het nieuwe college

Er ligt een behoorlijke opgave voor het nieuwe college na 16 maart. Raadsbreed zijn we toe aan wethouders die verantwoordelijkheid omzetten in effectieve daden en die zich kunnen verplaatsen in inwoners en ondernemers. Die opgave rust tevens op de schouders van de raadsleden. Zij dienen voldoende handvatten aan te reiken waar het nieuwe college gebruik van kan maken.

Onafhankelijke bemiddeling zou één van die tools kunnen zijn. Financieel gezien levert er geen pro­bleem op, aangezien het de nodige juridische kosten bespaart. Als trajecten vlotter verlopen scheelt het zelfs de nodige ambtelijke uren.

Zo besteden we gemeenschapsgeld niet alleen efficiënter maar ook met een positieve insteek. Het gaat immers om verbetering van de positie en benadering van inwoners en ondernemers. Het landelijk veelbesproken vraagstuk omtrent ‘macht en tegenmacht' is in Bergen op Zoom net zo goed een issue. Laten we daar snel mee aan de slag gaan om dat te verbeteren.

Een stomme fout kan een keer gebeuren. Maar erken dat dan. En herstel het op een correcte wijze. Lokaal Realisme vindt dat inwoners niet de dupe mogen worden van gemeentelijke fouten.